Ethiopian Insurance company

 

Inshuraansii jireenya ammayyaa keessatti qaama walxaxaa taʼus baayʼee barbaachisaa taʼe dha.  Qabeenya eeguu irraa kaasee hanga balaa fayyaa irraa eeguutti, inshuraansii namoota dhuunfaa, dhaabbilee daldalaa fi hawaasaaf nageenya maallaqaa fi tasgabbii sammuu kennuu keessatti gahee murteessaa qaba.  Qorannoo inshuraansii kana keessatti gosoota isaa adda addaa, barbaachisummaa isaa, akkaataa inni itti hojjetuu fi dhiibbaa hawaasa irratti qabu keessa lixna.

 **Hubannoo Inshuraansii:**

 Hundee isaatiin inshuraansii waliigaltee nama dhuunfaa yookiin dhaabbata (inshuraansii fudhate) fi dhaabbata inshuraansii (inshuraansii) gidduutti taasifamuudha, inshuraansii fudhataan balaa addaa irraa eegumsa maallaqaa jijjiirraa kaffaltii kaffalu.  Balaan kunniin miidhaa qabeenya, itti gaafatamummaa, dhukkuba, miidhamuu ykn du’a illee ta’uu danda’a.

 **Gosoota Inshuraansii:**

 1. **Inshuraansii Jireenyaa:** Inshuraansii jireenyaa yeroo namni inshuraansii fudhate du’u fayyadamtootaaf kaffaltii yeroo tokkotti ni kenna.  Baasii awwaalchaa uwwisuuf, galii bade bakka buusuuf, liqaa kaffaluuf, akkasumas namoota jaallataniif tasgabbii maallaqaa kennuudhaaf gargaaruu danda’a.

 2. **Inshuraansii Fayyaa:** Inshuraansii fayyaa baasii yaalaa inshuraansii fudhate, hospitaala ciisuu, qoricha ajaja ogeessa fayyaatiin kennamu, fi kunuunsa ittisaa dabalatee kan haguugudha.  Namoonni dhuunfaa baasii guddaa kunuunsa fayyaa wajjin walqabatee dhufu akka bulchan kan gargaaru yoo ta’u, tajaajila yaalaa barbaachisaa ta’e akka argatan ni taasisa.

 3. **Inshuraansii Konkolaataa:** Inshuraansii konkolaataa balaa, hanna, ykn miidhaa konkolaataa yoo mudate kasaaraa maallaqaa irraa eega.  Akkaataa idileetti uwwisa itti gaafatamummaa miidhaa qaamaa, itti gaafatamummaa miidhaa qabeenyaa, kaffaltii yaalaa, fi uwwisa konkolaachisaa inshuraansii hin qabne/inshuraansii gadi aanaa qabu of keessatti qabata.

 4. **Inshuraansii Qabeenyaa:** Inshuraansii qabeenya qabeenya qaamaan mul’atu kan akka manaa, gamoo, fi meeshaalee dhuunfaa miidhamuu ykn dhabuudhaaf uwwisa ni kenna.  Imaammata akka inshuraansii abbootii qabeenyaa manaa, inshuraansii kireeffattootaa, fi inshuraansii qabeenya daldalaa of keessatti qabata.

 5. **Inshuraansii Itti Gaafatamummaa:** Inshuraansii itti gaafatamummaa namoota dhuunfaa fi dhaabbilee daldalaa himannaa seeraa fi kasaaraa maallaqaa miidhaa qaama sadaffaa ykn miidhaa qabeenya irraan gahu irraa ni eega.  Inshuraansii itti gaafatamummaa waliigalaa, inshuraansii itti gaafatamummaa ogummaa (dogongora fi dhiisuu), fi inshuraansii itti gaafatamummaa oomishaa of keessatti qabata.

 6. **Inshuraansii Qaama Miidhamtootaa:** Inshuraansii qaama miidhamummaa inshuraansii fudhataan sababa miidhaan ykn dhukkubaan hojjechuu yoo dadhabe bakka bu’iinsa galii ni kenna.  Yeroo qaama miidhamummaatti galii bade keessaa kutaa tokko bakka buusuun tasgabbii maallaqaa eeguuf gargaara.

 7. **Inshuraansii Imala:** Inshuraansii imala yeroo imalaatti baasii hin eegamne kan akka imala haquu, balaa yaalaa hatattamaa, mi’a bade, fi harkifannaa imala kan haguugudha.  Biyya keessaas ta’e idil-addunyaa yeroo imalan tasgabbii sammuu fi eegumsa maallaqaa ni kenna.

 **Barbaachisummaa Inshuraansii:**

Inshuraansii hawaasa keessatti kaayyoowwan murteessoo hedduu tajaajila:

 1. **Hoggansa Balaa:** Inshuraansii namoota dhuunfaa fi dhaabbileen daldalaa balaa maallaqaa gara dhaabbilee inshuraansiitti dabarsuudhaan akka salphisan gargaara.  Kasaaraa balaa guddaa geessisuu danda’u qofa isaan mudachuu mannaa, qaamoleen inshuraansii qaban balaa kana abbootii imaammataa guddaa ta’e keessatti babal’isuuf kaffaltii kaffaltii kaffalu.

 2. **Wabii Faayinaansii:** Inshuraansii taateewwan hin eegamne kanneen rakkoo maallaqaa guddaa fiduu danda’an irraa nageenya ni kenna.  Balaa uumamaa, balaa yaalaa hatattamaa, ykn balaa konkolaataa, inshuraansii namoonni dhuunfaa fi maatiin qabeenya maallaqaa jireenya isaanii dandamachiisuu fi deebisanii ijaaruuf akka qabaatan mirkaneessa.

 3. **Tasgabbii Diinagdee Guddisuu:** Faayinaansii namoota dhuunfaa fi hojii daldalaa tasgabbeessuudhaan inshuraansii tasgabbii dinagdee waliigalaaf gumaacha qaba.  Daldaltoonni kasaaraa shallagame akka fudhatan kan taasisu yoo ta’u, kasaaraa mudachuu danda’u irraa akka eegamu beekanii, invastimantii fi abbootii qabeenyaa ni jajjabeessa.

 4. **Ulaagaalee Seeraa:** Yeroo baayyee inshuraansii ulaagaa seeraati.  Fakkeenyaaf, inshuraansii konkolaataa konkolaachiftoota, imaltootaa fi fayyadamtoota daandii biroo eeguuf kutaalee biyyattii irra caalaan dirqama.  Haaluma walfakkaatuun, yeroo baay’ee liqeessitoonni invastimantii qabeenya liqii manaa irratti qaban eeguuf inshuraansii abbootii qabeenyaa manaa barbaadu.

 5. **Nagaa Sammuu:** Balaa hin eegamne irraa akka eegaman beekuun namoota dhuunfaa fi dhaabbilee daldalaa tasgabbii sammuu kenna.  Kufaatii maallaqaa isaan mudachuu danda’u garmalee osoo hin yaadda’iin hojii dhuunfaa fi ogummaa isaanii irratti akka xiyyeeffatan isaan dandeessisa.

 **Akkaataa Inshuraansii Itti Hojjetu:**

 Adeemsi inshuraansii tarkaanfiiwwan ijoo hedduu of keessaa qaba:

 1. **Madaallii Balaa:** Dhaabbileen inshuraansii sadarkaa balaa nama dhuunfaa ykn qabeenya murtaa’e tokko inshuraansii gochuu wajjin walqabatee jiru ni madaalu.  Isaanis wantoota akka umurii, haala fayyaa, galmee konkolaachisummaa, bakka fi gatii qabeenya inshuraansii qabu ilaalu.

 2. **Shallaggii Kaffaltii:** Madaallii balaa irratti hundaa’uun dhaabbileen inshuraansii kaffaltii inshuraansii shallagu—maallaqa inshuraansii fudhataan uwwisaaf kaffaluu qabu.  Kaffaltiin kaffaltii yeroo baay’ee kan kaffalamu yeroo hunda, kan akka ji’a ji’aan ykn waggaa waggaan.

 3. **Isa Imaammataa:** Kaffaltiin kaffaltii erga kaffalamee booda, dhaabbati inshuraansii imaammata haalawwanii fi dambiiwwan uwwisaa ibsu ni kenna.  Barreeffamni kun gosoota balaa uwwifaman, daangaa uwwisaa, hir’ifama, kanneen ala ta’anii fi ibsa barbaachisoo biroo ibsa.

4. **Adeemsa Himannaa:** Kasaaraan ykn taatee haguugame yoo mudate inshuraansii fudhataan dhaabbata inshuraansiidhaaf himannaa ni dhiyeessa.  Inshuraansii himannaa sana qorachuun seera qabeessummaa isaa murteessee hanga beenyaa inshuraansii fudhataa irraa qabu ni madaala.

 5. **Qubsuma Himata:** Himannaan yoo mirkanaa’e, dhaabbati inshuraansii kasaaraa uwwifameef inshuraansii fudhateef, hanga daangaa imaammataa ni deebisa.  Kunis qabeenya miidhame suphuu ykn bakka buusuu, kaffaltii yaalaa kaffaluu ykn fayyadamtootaaf deeggarsa maallaqaa gochuu kan dabalatu taʼuu dandaʼa.

 6. **Haaromsa Imaammata:** Imaammattoonni inshuraansii akkaataa idileetti yeroo murtaa’eef kan hojjetan yoo ta’u, sana booda uwwisa itti fufiinsa qabuuf haaromfamuu qabu.  Adeemsi haaromsaa piroofaayilii balaa inshuraansii fudhataa irra deebi’anii madaaluu fi kaffaltii kaffaltii haala kanaan sirreessuu kan of keessaa qabu ta’uu danda’a.

 **Dhiibbaa Inshuraansii Hawaasa Irratti Qabu:**

 Inshuraansii namoota dhuunfaa, dhaabbilee daldalaa fi hawaasa waliigalaa irratti dhiibbaa fagoo qaba:

 1. **Balaa Hir’isuu:** Balaa abbootii imaammataa guddaa keessatti babal’isuudhaan, inshuraansii dhiibbaa maallaqaa kasaaraa dhuunfaa salphisuuf gargaara.  Kunis tasgabbii fi rakkina keessatti dandamachuu ni jajjabeessa.

 2. **Qabeenya Irra Deebiin Raabsuu:** Inshuraansii qabeenya irra deebi’ee kan qoodu kaffaltii abbootii imaammataa irraa kaffalamu walitti qabuun namoota kasaaraa irra ga’eef beenyaa kaffaluuf itti fayyadamuudhaani.  Kunis namoonni dhuunfaa fi dhaabbileen daldalaa taateewwan gadheedhaan miidhaman akka dandamatanii fi deebi’anii ijaaruuf deeggarsa maallaqaa akka argatan taasisa.

 3. **Amala Itti Gaafatamummaa Jajjabeessuu:** Inshuraansii namoota dhuunfaa fi dhaabbileen daldalaa gochaalee nageenya qaban akka fudhatanii fi balaa akka salphisan kakaasa.  Fakkeenyaaf, amala konkolaachisummaa nageenya qabu qabaachuun kaffaltii inshuraansii konkolaataa gadi bu’uu kan danda’u yoo ta’u, tarkaanfiiwwan nageenyaa hojiirra oolchuun ammoo balaa hannaa fi manca’iinsa konkolaataa hir’isuu danda’a.

 4. **Guddina Diinagdee Mijeessuu:** Inshuraansii argachuun namoota dhuunfaa hojii abbootii qabeenyaa hordofuu, qabeenya irratti invast gochuu, fi hojii dinagdee irratti ofitti amanamummaa guddaadhaan akka bobba’an dandeessisa.  Kalaqa, invastimantii fi karoora yeroo dheeraa kan jajjabeessu safety net ni kenna.

 5. **Dandamachuu Hawaasaa:** Inshuraansii namoota dhuunfaa fi dhaabbileen daldalaa balaa uumamaa, balaa, fi haalawwan muddamaa biroo irraa akka dandamatan gargaaruun dandamachuu hawaasaa keessatti gahee murteessaa qaba.  Walitti hidhamiinsa hawaasummaa kan cimsuu fi yeroo rakkoo wal deeggarsa ni guddisa.

 6. **Bu’uura Seeraa fi Dambii:** Inshuraansii seeraa fi dambiiwwan hojii isaa bulchan, eegumsa fayyadamtootaa, tasgabbii faayinaansii, fi gocha daldalaa haqa qabeessa ta’e mirkaneessa.  To’annoon qajeelfamaa industirii inshuraansii irratti amantaa akka qabaatu kan gargaaru yoo ta’u, iftoominaa fi itti gaafatamummaa ni guddisa.

 Xumura irratti, inshuraansii utubaa bu’uuraa hawaasa ammayyaa yoo ta’u, eegumsa maallaqaa kan kennu, tasgabbii dinagdee kan guddisu, fi rakkina keessatti dandamachuu kan guddisudha.  Balaa fayyaa irraa eeguu, qabeenya eeguu, ykn namoota jaallataniif wabii maallaqaa mirkaneessuu yoo ta’e, inshuraansii namoota dhuunfaa fi dhaabbileen daldalaa kaayyoo fi hawwii isaanii ofitti amanamummaadhaan akka hordofan dandeessisuu keessatti gahee olaanaa qaba.